Onze reactie op de boerenprotesten

Zoals elke boer en ondernemer hebben wij ook onze individuele bekommernissen. Maar wanneer alle landbouwers die hebben, dan treft het huidige (gebrek aan) beleid de sector heel duidelijk! Voor de eerste keer voel ik me een boer, onder de boeren. Ook al proberen we het als biologische, extensieve boerderij het anders te doen, ook wij voelen de regelgeving, minachting en prijzendruk sterk. Toch hebben we ook gemengde gevoelens bij de protesten. De focus op natuur als boeman en het gebrek aan visie, levert eerder winst op voor de agro-industrie en is een groot verlies voor de landbouwsector en de maatschappij tout court!

Dankzij onze winkel en het organiseren van onze jaarlijkse Lammetjesdag krijgen we heel veel respect van onze klanten en mensen uit de buurt. Daar doen we het voor! Maar bij elk bezoek van een controleur, en dat zijn er gemiddeld 4 per jaar – om de 2 maanden! – voelen we de vijandigheid ten opzichte van ons (werk).

Om een paar voorbeelden te geven: een controleur van milieu-inspectie vroeg me het ijkingsverslag van de watermeter. We gingen ten rade bij de Vlaamse Milieu Maatschappij. Daar vielen ze uit de lucht: “Zo’n verslag is helemaal niet van toepassing en bestaat niet”. Of twee dames van dierenwelzijn die als opmerking hadden dat er geen legnesten aanwezig waren bij de kippen, terwijl het een hele groep van hanen waren. Hoe bekwaam ben je dan voor zo een job als je niet het verschil kent tussen een hen en een haan? Maar wij moeten deze mensen wel telkens weer vriendelijk ontvangen in de hoop dat ze ons gunstig gezind zijn. Naast de controles bij ons op de boerderij zijn er ook administratieve regels waaraan we moeten voldoen, waar ook financiële gevolgen al te vaak op ons wachten. Slaap dan maar eens goed…

Het laatste jaar is mijn drive wat gaan liggen. Mijn biologisch bedrijf vraagt in de stal, op het land en in de portemonnee extra inspanningen. Als de (Europese) overheid de kaart van biologische landbouw trekt, dan verwacht ik daar ook ondersteuning en waardering voor, maar ik heb het gevoel dat ze ons gebruiken wanneer het hen goed uitkomt. Wanneer de overheid aan greenwashing wil doen. Of wanneer ze cijfers moeten voorleggen van echte duurzame landbouw. Het is moeilijk een verdienmodel uit te bouwen dat ons beloont voor het leveren van bijdragen aan maatschappelijke uitdagingen, zoals waterkwaliteit, biodiversiteit, etc.

Ons landbouwsysteem streeft vandaag naar grootschaligheid, monocultuur, specialisatie,… onder groot jolijt van menig bank, voederfabriek, supermarkt,… en Boerenbond. Dat is moderne landbouw, nietwaar!?  Maar dit model is achterhaald en botst serieus op economische, ecologische en sociale grenzen! De boer is geen boer-ondernemer, maar een industriële-lijfeigene geworden. Boeren zitten in een financiële wurggreep. Kunnen we deze boerenbetogingen aangrijpen om het landbouwsysteem en onze rol als landbouwer te herdenken en te veranderen?

Biologische landbouw heeft heel wat antwoorden op de huidige problematieken. Antwoorden die ook voldoende bewezen zijn en die ook ondersteund worden door verschillende wetenschappers (o.a. Joost Dessein in ‘De Wereld van Sofie’ op radio 1, Tessa Avermaete in De Afspraak op VRT), maar in de praktijk geen uitrol kennen. Biologische landbouw is echter economisch minder interessant: er is amper import en export, lokale verkoop met minder tussenpersonen, veel minder tot geen verpakkingen, … Daarom wil de overheid (en ook de grote speler: Boerenbond) liever zoveel mogelijk de boot af houden van de biologische en lokale landbouw.

Waarom, waarom, waarom… al die pesticiden en kunstmest gebruiken, onze omgeving vervuilen en de mensen verzieken, als het perfect zonder kan? Bovendien vraagt de productie van deze stoffen energie, uitstoot en transport. Vorige week werd de eerder constructieve afspraak rond reductie van pesticiden (cf. mechanische onkruidbestrijding) teruggedraaid om de gangbare boeren te sussen. Maar ze worden gesust door de macht van de agro-industrie die op hun kap (en op die van onze leefomgeving) groot geld verdient en blijft verdienen!

Onze toekomst is een natuurinclusieve landbouw, waarbij we de natuurgronden ook kunnen aanwenden. Dat doen wij al jaren en dat betreft een mooie samenwerking! Wat een zonde om Natuurpunt zo te belagen en daar de oplossing te gaan zoeken. Zo houdt men de aandacht af van de echte problemen in de landbouw.

Als we dit systeem aanhouden, dan moeten gangbare boeren begrijpen dat ze een speelbal zijn en blijven van de agro-industrie. Als boer heb je niks te zeggen, je wordt geleefd als een moderne slaaf. Er moet een revolutie komen om onze landbouwsector te redden van het huidige marktmodel! De toekomst hoort toe aan een landbouw waarbij eerlijke prijzen worden betaald voor de oogsten en waar de boer een actieve rol speelt in het herstel van de natuurlijke omgeving.